Veel imkers, zowel klassieke als natuurlijke imkers, hebben nu te maken met het verlies van hun volken.
Als eerste reden horen wij heel veel dat het aan de Varroa ligt. Dit kan het geval zijn in kasten die niet of slecht behandeld zijn geweest.
De grootste oorzaak, in onze ogen, is ons steeds warmer wordend klimaat.
In de afgelopen maanden is het heel warm geweest en in veel gevallen bijna lente temperaturen. Dit zorgt ervoor dat de koningin eitjes blijft leggen in een kast die daar nog steeds warm genoeg voor is, zo’n 25 tot 28 graden Celsius.
De larven moeten wel gewoon eten krijgen en zij eten veel. Een larve heeft ongeveer dit nodig om een jonge bij te worden:
0,100 gr honing
0,025 gr bijenbrood (gefermenteerd stuifmeel dat in de cellen bewaard wordt).
Van ei tot jonge bij groeit het gewicht 1500 keer en voor een koninginnelarve zelfs 3000 keer.
Als de koningin steeds eitjes blijft leggen moeten er honderden larfjes gevoed worden en zijn de bijen heel snel door hun wintervoorraad heen omdat zij:
Uitvliegen om de stuifmeelvoorraad aan te vullen want jonge bijen en volwassen bijen hebben vers stuifmeel nodig voor hun eiwitten. En ze willen met de rest van het stuifmeel bijenbrood maken omdat de bijenlarven geen vers stuifmeel verteren. Het aanbod van stuifmeel is nu niet meer erg groot, tenzij je een veld met bijvoorbeeld gele mosterd hebt staan.
De bijen hebben brandstof (honing) nodig om te kunnen vliegen, ongeveer 0,40 ml per vlucht. Door het feit dat ze nu nagenoeg geen nectar meer vinden zijn ze genoodzaakt om de honing uit de wintervoorraad te halen.
Het broednest heeft warmte nodig en om die warmte op te wekken hebben de bijen energie (honing) nodig.
Bij 8 tot 10 graden Celsius vliegen bijen al uit op zoek naar voedsel en komen dan koud de kast weer binnen, waardoor de kast afkoelt en er dus meer energie (honing) nodig is om de kast op te warmen.
Veel bijen krijgen het te koud tijdens het uitvliegen en sterven onderweg en zo zwakt het volk heel snel af.
Als je dit alles bij elkaar optelt dan kun je nagaan dat je volk snel verminderd. Er zal misschien nog genoeg honing in voorraad zijn om de winter door te komen, alleen niet genoeg bijen om de kast warm te houden en de larfjes te voeren, omdat de bijen door de kou onderweg sterven of zodanig verzwakken dat ze niet meer thuis kunnen komen en je kast sterft een stille dood.
Het kan ook gebeuren dat je volk niet afzwakt en blijft groeien waardoor de voorraad opgegeten wordt en de bijen verhongeren.
Hoe kun je dit voorkomen?
In de eerste plaats zorgen dat je bijen behandeld zijn tegen Varroa, op een manier die jij verkiest. Geert zijn voorkeur gaat uit naar roofmijten. Lees hier meer over de roofmijten. Als de behandeling goed gebeurt dan sluit je uit dat de sterfte door Varroa komt.
Er zeker van zijn dat er genoeg voedsel voorraad is. Bij de klassieke imkers zal de voorraad aan suikers geen probleem zijn omdat de bijen na het slingeren suikerstroop krijgen. Het bijenbrood en de stuifmeel kunnen dan wel een probleem worden. De suikerstroop die bijen dan nu zouden eten krijgen ze niet meer ingedikt, dus is het aan raden wij aan bij te voeren met bijvoorbeeld Candipolline Gold. Candipolline Gold is een deeg wat niet meer zoveel ingedikt hoeft te worden.
Bij imkers die de bijen op hun eigen voorraad laten overwinteren is het zeker aan te raden om toch Candipolline Gold en eventueel een suikerdeeg aan te bieden, zelfs als je denkt dat ze genoeg voorraad hebben. Voorkomen is beter dan genezen (verliezen).
Als de bijen genoeg eten hebben zullen ze ook minder geneigd zijn om uit te vliegen en voedsel te zoeken, ze gaan dan alleen even naar buiten om te ontlasten.
Hoe kun je je kast goed isoleren?
Wat je niet moet doen is je kast inpakken, je kunt de kasten wel afschermen van de wind door een scherm aan de achterkant en zijkant te plaatsen, op zeker 50 cm van de kast. Dit als je bijen niet in een bijenhal staan.
Belangrijkste is om onder het dak te isoleren en dit met een vocht absorberende materie, ideaal is houtwolmatten, heb je dat niet, gebruik dan stro, dweilen, houtkrullen of schapenwol.
Heel belangrijk is dat er boven de isolatie een luchtstroom is, zodat ventilatie het overtollige vocht kan verdampen.